تولید پارافین در ایران در بازار جهانی نیز طرفداران زیادی دارد. پارافین مادهای پرکاربرد و چند منظوره است که در صنایع مختلفی نظیر صنایع لاستیک، پلاستیک، شمع سازی، طلا و جواهرسازی، صنایع رنگ، شیمیایی و … استفاده میشود.
تولید پارافین در ایران از دهه ۱۳۴۰ شمسی (1961 میلادی) با بهرهگیری از فرآیند ویژه ای با روغن در کارخانجات نفت انجام شد. این روش به دلیل داشتن قیمت عملیاتی پایین و قابلیت تولید پارافین با کیفیت بالا مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر، مجموعههای پالایش نفت در ایران به صورت گسترده پارافین تولید میکنند.
استفاده از تکنولوژیهای جدید در تولید پارافین، میتواند باعث بهبود کیفیت و کاهش هزینه تولید شود. در ضمن، برای صادرات به بازار جهانی نیز این کالا باید دارای کیفیت بالا و قیمت رقابتی باشد. به همین دلیل، بنیاد توسعه صنایع نفت و گاز ایران به عنوان سازمانی مسئول برای توسعه و بهبود فرآیندهای تولید پارافین در ایران فعالیت میکند.
پارافین یک هیدروکربن اشباع شده بوده که شامل زنجیرههای طولانی از اتمهای کربن و هیدروژن است. این ماده به صورت جامد و بدون رنگ است و در دمای اتاق به شکل کریستالی شکل میگیرد.
پارافین به عنوان یک ماده نفتی، در مواد خام نفت و گاز طبیعی یافت میشود. این ماده در صنایع مختلف مانند صنایع کاغذ، شمع، لاستیک، پالایشگاهی و … به کار میرود. همچنین، پارافین به عنوان یک جایگزین برای مواد شیمیایی خطرناک مانند بنزن در برخی از صنایع نیز استفاده میشود.
به طور کلی، پارافین یک ماده شیمیایی پایدار، بیبو و بیرنگ است که به دلیل ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خود، در صنایع مختلف استفاده میشود.
پارافینها دارای انواع مختلفی هستند که هر یک در صنایع مختلف به کار میروند. برخی انواع پارافین به همراه کاربردهایشان عبارتند از:
1– پارافینهای خام: این نوع پارافین به صورت طبیعی تولید میشود و شامل چندین ماده است. این نوع پارافین در صنایع رنگ، مواد شیمیایی و فرآیندهای صنعتی مختلف استفاده میشود.
2– پارافینهای کریستالی: این نوع پارافین دارای ساختار کریستالی است و در صنایع شمعسازی و تولید موم به کار میروند.
3- پارافینهای مایع: این نوع پارافین در واقع از اصطلاح “روغنهای سفید” استفاده میشود و در صنایع لوازم آرایشی، محصولات بهداشتی و مواد شوینده به کار میروند.
4– پارافینهای مایع مخصوص: این نوع پارافین دارای کیفیت بالاتری است و در صنایع خاصی مانند فرآوردههای غذایی، تولید قطعات الکترونیکی و نگهداری از محصولات برای جلوگیری از آلودگی استفاده میشود.
5– پارافینهای شمعی: این نوع پارافین به صورت خام تولید میشود و در صنایع شمعسازی و سایر محصولات مرتبط به کار میروند.
تولید پارافین در ایران از منابع نفت و گاز به دست میآید. بیشترین تولید کننده پارافین در ایران، شرکت پالایش نفت آبادان است. این شرکت با استفاده از فرآیند پالایش نفت، ابتدا نفت خام را از چاههای نفتی استخراج میکند و سپس آن را به واحدهای پالایشی میفرستد. در این واحدها، نفت خام به کمک فرآیندهای مختلفی مانند تقطیر و فراوری، به مواد مختلفی مانند گازوئیل، بنزین، پارافین و … تبدیل میشود.
پس از پالایش نفت، پارافین به عنوان یکی از محصولات جانبی تولید میشود. برای تولید پارافین، ابتدا ماده اولیه یعنی روغن نفتی را به واحد تقطیر میفرستند تا به دمای بالا تقطیر شود و از آن استخراج شود. سپس، با استفاده از فرآیند هیدروژنه، روغن تقطیر شده به پارافین تبدیل میشود. در این فرآیند، روغن نفتی با هیدروژن و تحت فشار و دمای بالا واکنش میدهد و به پارافین تبدیل میشود.
پس از تولید پارافین آن را در قالب های مختلفی مانند کیسه، بشکه، بسته بندی شده و به بازار عرضه میشود. در ایران، پارافین به عنوان یک ماده اولیه مهم در صنایع مختلف مانند صنایع کاغذ، شمع، لاستیک، پالایشگاهی، و … استفاده میشود.
صادرات پارافین از ایران به دلیل تولید بالای آن در کشور، از جمله صادرات مهمی است که صورت میگیرد. پارافین تولید شده در ایران به عنوان یکی از مهمترین محصولات صادراتی به بازارهای جهانی ارسال میشود. برخی از کشورهایی که پارافین از ایران وارد میکنند عبارتند از: هند، چین، ترکیه، روسیه، کره جنوبی و … .
از آنجایی که پارافین یک ماده چند منظوره است، فرآوردههای پارافینی تولیدی در ایران به صورت قالبهای مختلفی مانند بلوک، رول و … ارسال میشود. در ضمن، بسته به نیاز بازار، پارافین میتواند به صورت خام، یا به صورت مخصوص به بازار عرضه شود.
صادرات پارافین به دلیل داشتن قیمت مناسب و کیفیت بالا از دیگر صادراتهای مهم ایران به بازارهای جهانی است که باعث انعطاف پذیری بالای این صنعت در کشور میشود.
مقدار دقیق تولید پارافین در ایران به دلیل عدم انتشار آمار رسمی توسط مراجع ذیصلاح در دسترس نیست. با این حال، شرکت پالایش نفت آبادان به عنوان بزرگترین تولید کننده پارافین در ایران، در سال ۱۳۹۹ (2020م) حدود ۵۵ هزار تن پارافین تولید کرده است. همچنین، شرکت های دیگری نیز در کشور به تولید پارافین میپردازند، اما به دلیل عدم انتشار آمار رسمی، میزان تولید آنها مشخص نیست.
تولید پارافین در ایران، علاوه بر تامین نیاز داخلی، به دلیل وجود بازار صادراتی قابل توجه است. با توجه به ویژگیهای مطلوب پارافین برای مصارف مختلف، مانند دارا بودن نقطه ذوب بالا، پایداری حرارتی و شیمیایی، مقاومت به رطوبت و آب، پایداری در برابر آفتهای حشرهای، این ماده به عنوان یک ماده اولیه ارزشمند در بازار جهانی تجارت به حساب میآید.
در کل، تولید پارافین در ایران یکی از صنایع مهم نفتی است که در زمینه تولید محصولات با ارزش افزوده بالا به کار میرود و صادرات آنها نیز موفقیتهای قابل توجهی را به دنبال داشته است.
هر شخصی با داشتن تجهیزات و دانش کافی، میتواند در صنعت پارافین فعالیت کند. اما برای بهرهبرداری بهینه از این صنعت، نیاز به داشتن تواناییهای فنی، مدیریتی و بازاریابی است.
به دلیل وجود بازارهای مختلف در جهان برای پارافین، فرصتی برای صادرات این ماده به دیگر کشورها وجود دارد. برای پیدا کردن بازار فروش، میتوان از روشهای مختلفی مانند شرکت در نمایشگاههای صنعتی، تبلیغات در وبسایتهای مرتبط با صنعت پارافین و تعامل با شرکتهای توزیع و فروش در داخل و خارج از کشور استفاده کرد.
علاوه بر شرکت پالایش نفت آبادان که بزرگترین تولید کننده پارافین در ایران است، شرکتهای دیگری نیز در این زمینه فعالیت دارند. برخی از این شرکتها عبارتند از:
این شرکتها در زمینه تولید پارافین و سایر محصولات نفتی فعالیت میکنند و به تولید پارافین در ایران کمک میکنند. همچنین، برخی شرکتهای خصوصی نیز به تولید پارافین میپردازند.
بله، شرکتهای خصوصی همانند شرکت تولیدی آرش مهیا، نیز در زمینه تولید پارافین فعالیت میکنند. علیرغم اینکه بیشترین تولید کننده پارافین در ایران شرکتهای پالایش نفتی دولتی هستند، اما برخی شرکتهای خصوصی نیز در این زمینه فعالیت دارند.
این شرکتها از منابع نفت و گاز بهره میبرند و با استفاده از فناوریهای مدرن، پارافین را تولید میکنند. با این حال، به دلیل عدم انتشار آمار رسمی، میزان تولید پارافین توسط شرکتهای خصوصی در ایران مشخص نیست.